آشنایی با خواص سبزی‌های فصل بهار| نوبرانه‌های بهاری ضامن سلامتی

به گزارش شهرآرانیوز، بزرگ‌ترین تغییر زمین را‌ می‌توان در بهار به نظاره نشست. در این فصل تغییرات بزرگی در دل طبیعت به وجود می‌آید و به نوعی سبک زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. الگوی غذایی بسیاری از افراد، نسبت به فصل گذشته تغییر می‌کند. خیلی‌ها به دنبال الگوی غذایی می‌روند که مورد علاقه آن‌ها ست.

 این گروه افراد برای خوردن نوبرانه‌های مربوط به فصل سر ودست می‌شکنند. بد نیست اگر تا  به  امروز توجهی به این موضوع نداشته اید، با خواندن چند خط پیش رو در شکل گرفتن الگوی غذایی سالم و متناسب فصل دست به کار شوید. در این مطلب قصد داریم سبزیجات نوبرانه بهاری را به شما معرفی کنیم.

این سبزی‌ها را از کجا تهیه کنیم؟

بیشتر سبزی‌هایی که ما آن‌ها را با نام کوهی می‌شناسیم در دامنه کوه‌ها می‌رویند. برخی از آن‌ها مانند پونه هم در کناره جوی‌ها رشد می‌کنند، بنابراین اگر مقصد گردشگری شما در آخر این هفته، هر روستا، کوه و دشت یا جنگلی که باشد حتما با انبوهی از این سبزی‌ها برخورد می‌کنید. برای این منظور، می‌توانید به روستا‌های اطراف مشهد مانند کاهو، زشک، گلمکان، اسجیل، دولت آباد، کنگ و جاغرق سری بزنید.

چند نکته مهم در هنگام چیدن گیاهان

در روستا‌های اطراف مشهد همه نوع بافت و پوشش گیاهی را‌ می‌توانید پیدا کنید. فقط در هنگام چیدن این گیاهان حواستان به این چند نکته هم باشد:
مراقب زمین‌های کشاورزی و باغ‌های روستاییان باشد، چون سهل انگاری بسیاری از گردشگران در سال‌های گذشته سبب شده است آن‌ها از حضور گردشگران در روستاهایشان چندان استقبال نکنند و برای آمدوشد در زمین هایشان محدودیت قائل شوند.

سبزی‌ها و گیاهان کوهی را از ریشه درنیاورید. با این کار نسل این گیاهان را در گذر زمان به انقراض می‌کشانید. همچنین باید بخشی از این گیاهان را برای گرده افشانی و رویش دوباره باقی بگذارید.
حواستان باشد؛ هرچه از زمین می‌روید، خوردنی نیست؛ بنابراین فقط سبزی‌ها و گیاهان کوهی شناخته شده را در حد نیازتان بچینید.

کدام گیاهان قابلیت چیدن دارند؟

سبزی‌های کوهی که ما در فصل بهار چند نمونه آن‌ها را در میادین میوه و تره بار در شهر‌ها می‌بینیم تنوع زیادی دارند و روستایی‌ها آن‌ها را خوب می‌شناسند؛ بنابراین اگر خودتان قصد چیدن آن‌ها را دارید و یک کاربلد همراهتان نیست و اطلاعات خودتان هم درباره این گیاهان محدود است، فقط انواع شناخته شده آن‌ها را بچینید که هم به پوشش گیاهی آن مناطق آسیب وارد نکنید و هم دچار مسمومیت غذایی احتمالی نشوید.

افزون بر سبزی‌های کوهی، می‌توانید برخی دمنوش‌های مورد نیازتان را هم در همین مناطق پیدا کنید، مانند گل کوهی، گل زیره، بابونه و گل محمدی. با شست وشو و خشک کردن اصولی این گیاهان می‌توانید تنوع دمنوش هایتان را هم بالا ببرید.

ریواس، دوستدار بدن

زمان چیدن گیاه ریواس وقتی است که گیاه تازه به گل نشسته و هنوز میوه نداده است. (باید ساقه‌هایی را بخرید که زیاد درشت نشده اند.) ساقه‌های ریواس تازه و سبز و آب دار است و برگ هایش هم ضخیم و گوشت دار هستند و طعم ترشی دارد.
طبع: سرد و‌تر

خواص:

• سرشار از ویتامین C و فیبر
• خاصیت ضدعفونی کنندگی
• بهبود دهنده زخم اثنی عشر
• تقویت کبد
• افزایش ایمنی بدن
• از بین برنده عفونت‌های ویروسی
• کاهش دهنده قند خون
• جلوگیری از افزایش چربی خون
• بهبود دهنده عملکرد هضم و جذب غذا
• سرشار از پتاسیم، فسفر و کلسیم
• مناسب کودکان در حال رشد و خانم‌های یائسه

کنگر، درمان کننده

کنگر با برگ‌های خاردار و ساقه‌های ضخیم شبیه به کرفس است. خیلی‌ها برگ‌های سبز آن را به صورت خام سالاد و ساقه هایش را خورشت درست می‌کنند. عده‌ای هم این گیاه نوبرانه بهاری را همراه با ماست می‌خورند.
طبع: گرم و خشک

خواص:

• ضدعفونی کننده
• اشتهاآور
• تب بر
• هضم کننده غذا
• درمان کننده یرقان، نارسایی کبد و کم خونی
• محافظ کبد در برابر سموم شیمیایی
• کاهش دهنده کلسترول و تری گلیسیرید خون
• پیشگیری از سرطان روده باریک
• سرشار از آنتی اکسیدان
• ضد سرطان
• تقویت کننده ترشحات غددی

نکته: از آنجا که کنگر محرک انقباضات کیسه صفرا و کلیه می‌باشد، توصیه شده، افرادی که دارای سنگ کلیه و صفرا هستند از آن استفاده نکنند.

موسیر، داروی معطر

این سبزی کوهی یک چاشنی غذایی به حساب می‌آید که همراه با دوغ و ماست مصرف می‌شود. عطر و طعم خوشی دارد و از خانواده سیرهاست.
طبع: گرم و خشک

خواص:

• سرشار از ویتامین C، پتاسیم، فیبر رژیمی و اسید فولیک، مقدار زیادی کلسیم، آهن و پروتئین
• تقویت کننده دستگاه اعصاب مرکزی
• کاهش دهنده سردرد‌های میگرنی
• درمان کننده سلول‌های سرطانی کبد و سرطان معده
• پیشگیری از عفونت معده
• رقیق کننده خون (مناسب بیماران قلبی عروقی)
• داروی بسیار عالی برای افراد دیابتی (سطح قندخون را پایین می‌آورد و از کاهش انسولین هم پیشگیری می‌کند)

ترشک، گیاه دارویی

برگ‌های ترشک معمولا گرد و لوزی شکل و بوته آن تا پنجاه سانتی متر رشد می‌کند. این گیاه به واسطه آب باران در برخی کوه‌ها از زمین می‌روید که البته امروزه مصرف غذایی کمتر و بیشتر مصرف دارویی دارد.
طبع: سرد و خشک

خواص:

• سرشار از ویتامین C، آهن، فسفر و پتاسیم
• تصفیه کننده خون، معرق، مدر، خنک کننده و تب بر.
• شادی آور، اشتهاآور و صفرآور
• باعث رفع عطش
• ضامن سلامت کلیه‌ها (ادرارآور و خارج کننده سموم بدن)
• تصفیه کننده و مناسب رفع جوش‌های موضعی و پوستی

نکته: مصرف زیاد ترشک به دلیل داشتن اسید اگزالیک برای کسانی که سنگ کلیه و مثانه دارند، محدودیت مصرف دارد.

والک، مسکّن طبیعی

این سبزی معروف به پیاز کوهی یا سیرک است و از مناطق کوهستانی برداشت می‌شود. برگ‌های آن نواری شکل و دارای یک پیاز کوچک و گل است. والک برای بیشتر مردم جنبه غذایی دارد، مگر اینکه برگ هایش را خشک کرده و بعد‌ها به عنوان دارو از آن استفاده کنند. برگ و پیاز والک خوراکی، اما گل آن تلخ بوده و در غذا استفاده نمی‌شود. با این همه خواص خام آن بیشتر از پخته اش است و از آن در کوکو، سبزی پلو، آش و… استفاده می‌شود.
طبع: گرم و مرطوب

خواص:

• سرشار از ویتامین‌های A، B، C و املاح معدنی منگنز، روی، گوگرد و کلسیم
• قاعده آور
• درمان کننده پوکی استخوان و التیام بخش درد‌های استخوانی و مفصلی
• دارای فیبر
• ضامن سلامتی معده و روده
• خاصیت ضدعفونی کنندگی
• التیام بخش اسهال خونی
• کاهش دهنده فشارخون
• رفع سرگیجه
• آرام بخش
• مسکن درد نقرس، روماتیسم و آرتروز

پونه، آرام بخش

پونه از خانواده نعناع است. گیاهی پایا که بین ۳۰ تا ۹۰سانتی متر رشد کرده و برگ هایش از نظر اندازه متغیر است. برگ‌ها در پایین بسیار بزرگ‌تر و هرچه به طرف رأس گیاه می‌رود، کوچک‌تر شده و به شکل بیضی درمی آیند.
طبع: گرم و خشک

خواص:

• برطرف کردن سکسکه (با جویدن)
• ضد تشنج و آرام کننده اعصاب
• درمان کننده اسهال و بیماری‌های روده‌ای
• حاوی مقدار زیادی ویتامین A و B
• تقویت کننده روده
• برطرف کننده ناراحتی‌های کبدی

توجه: اگر پس از صرف غذا در معده احساس سنگینی داشتید یا ترش کردید حتما از دم کرده این گیاه استفاده کنید.